Wiosenne opryski drzew owocowych i krzewów

Głównym celem oprysków wiosennych drzew owocowych i krzewów jest profilaktyka i prewencja. Opryski wiosenne służą zapobieganiu i zwalczaniu chorób grzybowych, bakteryjnych i szkodników, zanim te namnożą się i zaczną siać spustoszenie w ogrodzie, obniżając lub wykluczając przyszłe plony.
O ile w wypadku szkodników drzew owocowych możemy ich zwalczaniem zająć się również w późniejszym okresie, to brak wiosennego oprysku na choroby grzybowe spowoduje poważniejsze konsekwencje w kolejnych okresach wegetacji drzewek, kiedy walka z chorobami grzybowymi i dalsze opryski nie będą miały już właściwej skuteczności i często sensu.
Przykładem może być kędzierzawka brzoskwini – w maju pojawiają się pierwsze objawy i jest już za późno, bo zarodniki obecne na łusce pąków po jej otwarciu zdążyły zaatakować i zdeformować młode listki. Oprysk prewencyjny należy przeprowadzić znacznie wcześniej, kiedy pączki dostają białego puchu (faza nabrzmiewania pąków). Kędzierzawość liści atakuje (głównie) młode listki.
Czytaj również: Jak ograniczyć występowanie chorób grzybowych i szkodników drzew owocowych w ogrodzie? Poznaj kilka dobrych praktyk
Spis treści
Czym pryskać drzewa owocowe na wiosnę?
Podstawowy oprysk drzew owocowych, który należy przeprowadzić wczesną wiosną, to oprysk preparatem zawierającym miedź, np. popularnym miedzianem (o działaniu powierzchniowym). Miedź wykazuje działanie bakteriobójcze, bakteriostatyczne oraz fungistatyczne. Dzięki temu opryskowi zapobiegamy nadmiernemu namnażaniu się patogenów oraz grzybów, które wywołują choroby kory, drewna, a także atakują liście i owoce.
Opryski drzew owocowych preparatami z miedzią są skuteczne m.in. w profilaktyce występowania:
- raka drzew owocowych wywołanego przez grzyba Nectria galligena (syn. Neonectria galligena);
- zgorzeli kory spowodowanej przez grzyba z rodzaju Pezicula;
- raka bakteryjnego drzew pestkowych (pryskamy wiśnie, czereśnie, morele i inne drzewa pestkowe) wywoływanego przez bakterię Pseudomonas syringae;
- brunatnej zgnilizny drzew pestkowych;
- parcha jabłoni i gruszy;
- kędzierzawości liści brzoskwini;
- zarazie ogniowej (choroba bakteryjna).
Wiosenny oprysk drzew owocowych miedzianem
Drzewa owocowe i krzewy pryskamy preparatami z miedzią prewencyjnie od lutego-marca w zależności od pogody (nie pryskamy w deszcz lub przed deszczem), temperatury (powinna być dodatnia, minimum plus 6 stopni Celsjusza) i fazy rozwoju rośliny (np. w fazie nabrzmiewania pąków, zanim patogeny zaatakują młode listki). Oprysk powinien być obfity, aby dokładnie pokryć korę, gałązki oraz pąki kwiatowe i liściowe (zarodniki grzybów bytują najczęściej na łusce pąków, na korze oraz zeschniętych owocach, które warto usuwać po zbiorach).
Po około 2 tygodniach od pierwszego zabiegu przeprowadzonego w fazie nabrzmiewających pąków, możemy ponowić oprysk miedzianem, np. już po wyjściu listków, przed kwitnieniem.
Wiosenne opryski drzew owocowych preparatami zawierającymi siarkę
Opryski roztworami zawierającymi siarkę przeprowadzamy podobnie jak opryski miedzianem. Można je zastosować w prewencji mączniaka prawdziwego i opryskać wiosną jabłonie, winorośl, porzeczki i inne podatne na niego drzewa i krzewy owocowe. Przy preparatach zawierających siarkę należy pamiętać, że zastosowanie ich przy zbyt wysokiej temperaturze może powodować poparzenie roślin. Pryskamy pędy oraz pąki przed i w miarę potrzeby po kwitnieniu.
Wiosną możemy przeprowadzić również opryski preparatami dedykowanymi danej chorobie w zależności od występowania jej w uprawie.
Naturalne opryski drzew owocowych
Jeśli posiadamy susz ze skrzypu polnego, piołunu lub krwawnika możemy również sporządzić wyciąg, który może posłużyć jako naturalny oprysk wiosenny drzew owocowych, czy krzewów. Do sporządzania oprysków idealnie nadadzą się również czosnek i mniszek pospolity.
Do przeprowadzenia oprysków na rdzę gruszy, możemy zastosować naturalny oprysk sodą oczyszczoną (czubata łyżeczka na litr wody) co 14 dni w okresie dużej wilgotności. Taki oprysk ogranicza rozwój zarodników grzyba.
Rdza gruszy to jedna z tych chorób grzybowych, na którą obecnie nie posiadamy skutecznych oprysków. Warto jednak opryskać grusze przed wypuszczeniem pierwszych listków w okresie nabrzmiewania pąków miedzianem lub innym środkiem grzybobójczym, a następnie po kwitnieniu w maju regularnie pryskać wodą z sodą oczyszczoną.
Opryski wiosenne na szkodniki drzew owocowych
Marzec-kwiecień – możemy przeprowadzić oprysk przeciwko szkodnikom zimującym na roślinach, niszcząc je w ten sposób w stadiach jaj i larw. Kluczowe będzie dobre trafienie z terminem oprysku i właściwe warunki, jak temperatura podczas zabiegu, która powinna być dodatnia (od 10 stopni Celsjusza), bez przymrozków i deszczu. Opryskami wiosennymi zwalczamy przędziorka owocowca, mszyce, misecznika śliwowego, ochojnika, miodówkę i inne. W połowie maja wykonujemy opryski na dorosłe szkodniki atakujące owoce i pąki kwiatowe.
Wiosenny oprysk drzew owocowych olejem parafinowym i rydzowym
Wiele ze szkodników zimuje na korze drzew owocowych w miejscu spękań i załamań kory oraz rozgałęzienia pędów. Znajdziemy tam jaja, larwy i poczwarki szkodników. Jedną ze skuteczniejszych metod ich zwalczania będzie oprysk preparatami zawierającymi w sobie olej parafinowy lub olej rydzowy. Oba te preparaty działają na tej samej zasadzie – kontaktowo. Oblepiają i blokują możliwość oddychania zabijając larwy, poczwarki oraz jaja szkodników. Skuteczność przeprowadzonego oprysku będzie zależała jednak od warunków i dobrze dobranego momentu. Opryski preparatami z olejem parafinowym, czy rydzowym będą skuteczne jeśli oprysk przeprowadzimy w chwili, kiedy szkodniki zaczną się aktywować, przy temperaturach dodatnich – jeśli wystąpią temperatury ujemne bezpośrednio po oprysku, to olej stwardnieje i popęka, a oprysk okaże się nieskuteczny.
Oprysk olejem parafinowym najlepiej wykonywać przed pojawieniem się pierwszych liści, na które parafina może działać toksycznie powodując ich poparzenie. Natomiast oprysk z oleju rydzowego możemy wykonać również po pojawieniu się liści, będzie on dla nich bezpieczny. Pryskamy wszystkie drzewa owocowe i krzewy owocowe, np. borówkę, porzeczki.
Oprysk wiosenny środkami systemicznymi przeciwko szkodnikom
Środki systemiczne wnikają przez liście w głąb rośliny i są rozprowadzane razem z jej sokami, działają skutecznie na szkodniki żerujące na roślinie i jej owocach.
Oprysk wiosenny przeciwko owocówce śliwkóweczce
Oprysk przeciwko owocówce wykonujemy wiosną w połowie maja po przekwitnięciu i zawiązaniu przez śliwę owoców. Do oprysku stosujemy środki systemiczne typu mospilan.
Oprysk wiosenny przeciwko owocówce jabłkóweczce
Oprysk przeciwko owocówce wykonujemy w analogicznym okresie (połowa maja). Na tego szkodnika pryskamy jabłonie i grusze.
Oprysk przeciwko kwieciakowi jabłkowcowi
Na początku marca pryskamy również jabłonie i grusze przeciw kwieciakowi. Kwieciak jabłkowiec nadgryza pąki tworząc okrągłe otwory. Środek Deltam, Mospilan (przy temperaturze od 10 stopni C).
Co zanim rozpoczniemy wiosenne opryski drzew owocowych?
Każdy zabieg ogrodniczy warto zaplanować na podstawie wcześniejszych obserwacji ogrodu. Jeśli w poprzednim sezonie doświadczyliśmy problemów z chorobami grzybowymi lub szkodnikami to przeprowadzenie oprysku będzie miało sens. Jeśli jednak dany problem nie wystąpił to możliwe, że podstawowe opryski prewencyjne będą wystarczające i możemy ograniczyć ich liczbę do niezbędnego minimum, np. tylko na choroby grzybowe. Nie zapominajmy również o owadach pożytecznych, na które opryski również mogą zadziałać negatywnie. Lepszym sposobem może okazać się zadbanie o obecność, np. biedronek i innych owadów pożytecznych oraz ptaków, które naturalnie ograniczą występowanie szkodników.
Wszelkie opryski prowadzimy po ustaniu lotów owadów zapylających. Wczesną wiosną oprysk można przeprowadzać już od ok. 18.00, kiedy owady zapylające już nie latają ale zawsze decyzja o rozpoczęci oprysku musi wynikać z obserwacji, czy zapylacze dalej latają. Nie pryskajmy również w okresie kwitnienia, aby nie szkodzić, np. pszczołom.
Należy zawsze pamiętać o BHP, maseczka, okulary, strój ochronny, pryskanie w warunkach bezwietrznych, stosowanie się do terminów i zaleceń na etykietach oprysków oraz okresu karencji dla danego środka.
Przed przystąpieniem do oprysków musimy zaopatrzyć się w opryskiwacz ciśnieniowy z lancą lub na większych areałach w opryskiwacz spalinowy. Dbajmy również o dokładne wyczyszczenie zbiorników przed sporządzeniem oprysku oraz po jego ukończeniu.