Jak założyć ogród i jak go pielęgnować? Poradnik dla początkujących

Zakładanie ogrodu i jego pielęgnacja, może być postrzegana w dwojaki sposób. Jako coś banalnie prostego, na zasadzie „przecież rośliny same rosną wystarczy, że wsadzę je do ziemi” lub jako wymagające wyzwanie, rodzące całą masę pytań. Oba podejścia mają w sobie ziarno prawdy, bo zakładania ogrodu nie ma się co bać ale warto zdobyć trochę podstawowych informacji, aby uniknąć późniejszych zawodów, czy kosztów związanych z nietrafionymi wyborami. Własny ogród to piękna przygoda spotkania człowieka z naturą i jak z każdą relacją trzeba najpierw kogoś poznać, aby móc się zaprzyjaźnić i relację tą rozwijać. Zachęcam Was jednak do jej nawiązania, bo może się ona okazać wielką i piękna przyjaźnią na lata.
We wpisie postaram się przybliżyć najważniejsze, podstawowe informacje dla osób rozpoczynających swoją przygodę z ogrodnictwem.

Od czego zacząć zakładanie ogrodu? – krok 1 określ jego cel

Pierwsze pytanie jakie musimy sobie zadać przed przystąpieniem do zakładania ogrodu to pytanie o jego cel i o czas, który będziemy chcieli przeznaczyć na jego późniejszą pielęgnację. Odpowiedzi na te pytania powinny kształtować koncepcje projektu naszego ogrodu.

Jak założyć ogród? – krok 2 obserwacja

Kolejny krok to obserwacja i świadomość cech otoczenia, w którym chcemy założyć ogród takich jak warunki temperaturowe, wodne, strefa klimatyczna, cechy gleby, ukształtowanie terenu, gdzie i jak długo świeci słońce o danej porze dnia (nasłonecznienie/zacienienie działki), czy i gdzie wieją najsilniejsze wiatry, będzie to istotne przy wyborze roślin, rozplanowaniu rabat oraz nasadzeń, czy projektowaniu elementów nawadniania i małej architektury ogrodowej. Warto również zastanowić się jak nasz przyszły ogród ma korespondować z otaczającymi go widokami.

Na wiele z wymienionych elementów możemy mieć wpływ ale zmiana strefy klimatycznej i cech klimatycznych, charakterystycznych dla danego regionu już raczej będą poza naszym zasięgiem.

Zakładanie ogrodu – krok 3 planowanie nasadzeń, wybór i kupno roślin

Planowanie nasadzeń rozpocznij od największych roślin, drzew i krzewów, które stanowić będą dominantę ogrodu, nadając mu ogólny zarys.

Kiedy już rozpoznasz cechy swojego terenu zaplanuj na kartce papieru umiejscowienie nasadzeń i rabat. Pod rabaty kwiatowe uwzględnij najbardziej nasłonecznione miejsca lub te gdzie światło jest jedynie lekko rozproszone przez ażurowe korony drzew (jak brzozy). Unikaj wybierania stanowisk bezpośrednio pod drzewami, które są z reguły mocno zacienione. Rośliny sadzone bezpośrednio pod drzewami będą miały w ich postaci dodatkowych konkurentów o wodę i mogą słabo rosnąć. Unikaj również miejsc mocno przewiewnych, gdzie wyższe rośliny będą narażone na połamanie przez silne podmuchy wiatru.

Zaplanuj również poziomy roślin, aby uniknąć sytuacji, gdzie wysokie rośliny zdominują pierwszy plan, przysłaniając niższe nasadzenia i zamykając przestrzeń.

Pamiętaj, aby brać pod uwagę okres kwitnienia danej rośliny, aby cieszyć się piękną rabatą cały sezon.

Styl i kształty rabat to już kwestia indywidualna, możliwości są olbrzymie, a formy, kształty i kolory roślin dają możliwości wielu aranżacji.

Może Cię zainteresować: JAK ZAŁOŻYĆ WRZOSOWISKO W OGRODZIE?

Zanim wybierzesz rośliny

Zanim kupisz rośliny musisz dowiedzieć się o ich wymaganiach. Tu bardzo przydatne będą katalogi roślin, które bez problemu znajdziemy na rynku, np. katalogi roślin wydawane przez związek szkółkarzy polskich. Taki katalog roślin będzie dodatkowo świetnym przewodnikiem ułatwiającym dobór interesujących nas odmian i gatunków. Przeczytasz tam również jakie wysokości i szerokości osiągną dane odmiany oraz znajdziesz podstawowe informacje np. na temat gęstości nasadzeń dla danej rośliny.

Przed zakupem roślin sprawdź dokładnie opis zamieszczony na etykiecie lub zapytaj sprzedawcy o jej wymagania.

Na jakie wymagania roślin zwrócić uwagę:

• światłolubność – większość roślin kwitnących uwielbia pełne słońce lub kiedy jest ono jedynie lekko rozproszone ale występują również gatunki lepiej rosnące w półcieniu,
• preferencje dotyczące przepuszczalności podłoża – czy lepsze będzie przepuszczalne, czy gliniaste,
• zapotrzebowanie na wodę – czy roślina dobrze znosi suszę, jak roślina radzi sobie przy dużej wilgotności podłoża,
• preferencje dotyczące pH – czy roślina jest kwasolubna, czy jednak preferuje gleby wapienne o wyższym odczynie,
• mrozoodporność – czy roślina da sobie radę w naszym klimacie, czy nie będzie wymagała przechowywania w domu lub okrywania na zimę,
• preferencje dotyczące intensywności nawożenia.

Kupno roślin – gdzie kupić rośliny i na co zwrócić uwagę

• kupuj rośliny zdrowe, bez symptomów chorób lub żerowania i obecności pasożytów
• kupuj rośliny dobrze rozkrzewione i dorodne ze zdrową bryłą korzeniową
• nie kupuj roślin sztucznie pędzonych
• wybieraj sprawdzone szkółki roślin

Przeczytaj również:

ROŚLINY Z SUPERMARKETU – KIEDY WSADZIĆ DO GRUNTU I JAK O NIE ZADBAĆ?

JAK I KIEDY SADZIĆ LILIE? SADZENIE CEBULEK LILII W OGRODZIE

Zakładanie ogrodu – krok 4 przygotowanie podłoża

Jednym z podstawowych kroków przy zakładaniu ogrodu jest prawidłowe podłoże i dostosowanie jego parametrów do preferencje roślin.

Gleba to żywy organizm więc podejdźmy do niej z szacunkiem – odda nam to co my jej damy. Ziemię możemy podzielić ze względu na jej strukturę, przepuszczalność, czy cechy fizykochemiczne np. odczyn pH, czy zasobność w pierwiastki i mikroelementy. To wszystko ma duże znaczenie dla prawidłowego wzrostu i rozwoju roślin.

W przydomowym ogrodzie możemy poczynić również większe inwestycje i nawieźć lepsza ziemię jeśli rodzima okaże się bardzo słaba lub dany gatunek roślin będzie miał specyficzne wymagania. Pomocne są również nawozy naturalne, organiczne, czy mineralne ale tylko wtedy, kiedy są stosowane świadomie.

Sprawdź pH gleby, możesz to zrobić za pomocą prostych testów, czy phmetrów. Przydatna będzie również znajomość roślin wskaźnikowych, których występowanie na danym terenie podpowiada jakie parametry będzie miała nasza gleba.

Gleby gliniaste i zwięzłe możemy wymieszać z piaskiem, aby stały się bardziej przepuszczalne. Gleby piaszczyste możemy wzbogacić ziemią uniwersalną oraz gliną, aby zwiększyć ich zdolność do magazynowania wody. Gleby kwaśne możemy wapnować, aby podnieść ich pH, a te zasadowe wzbogacić torfem, aby je zakwasić. Wszystko zależeć będzie od preferencji roślin, które chcemy w danym miejscu posadzić.

Czytaj też: MĄCZKA BAZALTOWA – ZASTOSOWANIE W OGRODNICTWIE

Zakładanie ogrodu – krok 4 – Przygotowanie rabat i miejsc pod nasadzenia

Mając projekt możemy przystąpić do wyznaczenia miejsc pod nasadzenia oraz rabat. Oznaczmy je np. palikami lub doniczkami, pozwoli to lepiej zobrazować sobie przyszły ich kształt i wprowadzić ewentualne modyfikacje.

Nasadzenia drzew i krzewów

Pod nasadzenia drzew i krzewów zerwijmy darń (trawę), aby nie stanowiła konkurencji dla naszej rośliny – powinno być to koło o promieniu min. 50 cm ale wiele zależeć będzie od wielkości rośliny. Wykopany otwór powinien być 3 razy większy niż obecna wielkość doniczki, w której rośnie roślina, co pozwoli na spulchnienie gleby i ułatwi rozwój w niej korzeni. możemy również lekko wzbogacić glebę mieszając ją z kupną ziemią lub kompostem oraz dodając na spód np. obornik. Nie przesadzajmy jednak z ulepszaniem ziemi, bo roślina może ograniczyć swój system korzeniowy jedynie do tej ulepszonej przez co stanie się podatna na niedobory wody.

Większość roślin należy sadzić na wysokości, na której rosły w doniczce, głębsze sadzenie może okazać się szkodliwe, są jednak wyjątki! Pamiętajmy również o zostawienie małej niecki wokół sadzonki, która ułatwi spływanie wody w stronę bryły korzeniowej podczas podlewania.

Po posadzeniu rośliny ugniećmy ziemię rękami (lekko, aby nie zbijać jej niepotrzebnie), a następnie podlejmy obficie wodą!

Przygotowanie rabat

Tu również należy na początku zerwać darń, alternatywą dla cierpliwych jest wyłożenie miejsca na rabaty kartonem lub kilkoma warstwami czarnej agrowłókniny (aby nie przebiły jej chwasty) na całe lato – pozwoli to na pozbycie się trawy.

Jeśli mamy problem z kretami to warto zastanowić się nad wkopaniem siatki na krety.

Ziemię na rabacie należy odchwaścić, w miarę potrzeby zasilić kompostem lub obornikiem oraz spulchnić płytko przekopując (20 cm spokojnie wystarczy). Pamiętajmy również o wkopaniu obrzeży ogrodowych, które ograniczą ekspansję trawnika na rabaty.

W tak przygotowaną rabatę możemy wkopać sadzonki bylin i innych uprzednio zaplanowanych roślin. Pamiętajmy o zachowaniu odstępów, chociaż na początku może nam się wydawać, że nasadzenia są rzadkie ale zachowując odstęp pozwolimy na prawidłowy rozwój roślin, które szybko się rozrosną.

• Odradzam stosowanie agrowłókniny, która może skutecznie zablokuje rozwój chwastów w początkowym okresie ale w mojej opinii w dłuższej perspektywie implikować będzie wiele innych problemów.

• Przed rozpoczęciem sadzenia pamiętajmy również o rozłożeniu nawadniania, jest to łatwiejsze niż późniejsze manewrowanie pomiędzy nasadzeniami.
• rośliny lepiej sadzić w pochmurny dzień i nie w upały, jeśli jednak czas nagli to pamiętajmy o podlewaniu.

Dalsze aranżowanie ogrodu zależeć będzie już wyłącznie od naszego gustu. Czy skusimy się na pergole, skalniaki, różanki, wrzosowiska, a może założymy sad albo warzywnik zależeć będzie już tylko od nas, do omówienia tych tematów wrócę jeszcze w kolejnych wpisach.