Zimokwiat wczesny (Chimonanthus praecox)
Zimokwiat wczesny (Calycanthus praecox, Chimonanthus fragrans) to krzew należący do rodziny kielichowcowatych (Calycanthaceae). Krzew ten pochodzący z Chin, gdzie naturalnie występuje w górskich zaroślach do wysokości ok. 1000 merów n.p.m.. W naszych warunkach krzew ten nie osiąga więcej niż 3 metry wysokości. Zimokwiat wczesny przez większość roku nie wyróżnia się niczym specjalnym, przypomina forsycję z owalno-eliptycznymi zielonymi, błyszczącymi i dużymi liśćmi. Jednak już sama nazwa tego krzewu zdradza jego wyjątkową cechę – okres kwitnienia. Zimokwiat wczesny w Polsce zakwita już od końca lutego / początku marca, czyli jeszcze zimą. Niewielkie 2-4 cm kwiaty pojawiają się licznie na gołych pędach najczęściej w marcu, zebrane po parę sztuk. Kwiaty mają kolor lekko żółtawo-woskowy z wewnętrznymi płatki w kolorze purpury. Kolejną z cech, o której nazwa zimokwiatu już nam nie mówi, jest piękny i intensywny zapach, który wydzielają jego kwiaty. Zimokwiat wczesny pięknie pachnie, wypełniając swoim zapachem cały ogród.
Spis treści
Zimokwiat uprawa – wymagania i pielęgnacja w ogrodzie
Zimokwiat wczesny z pewnością należy do roślin, które warto posadzić w swoim ogrodzie. Jest wspaniałym zwiastunem nadchodzącej wiosny i jednym z najwcześniej zakwitających krzewów, którego dodatkowym atutem jest piękny zapach, który wydzielają jego kwiaty. Chociaż zimokwiat jest w Polsce gatunkiem rzadko spotykanym w ogrodach to w sprzedaży dostępne są jego sadzonki. Zanim kupimy jednak sadzonkę zimokwiatu wczesnego warto dowiedzieć się jakie są jego wymagania, aby jego uprawa w ogrodzie przebiegała pomyślnie.
Zimokwiat wczesny – wymagania
Uprawa zimokwiatu wczesnego w ogrodzie nie jest bardzo wymagająca o ile zapewnimy mu odpowiednie warunki. Stanowisko: Zimokwiat w ogrodzie powinniśmy sadzić w miejscu osłoniętym i słonecznym, najlepiej przy południowej ścianie. Właściwa ilość słońca w lecie wpływa korzystnie na zawiązywanie się kwiatów, które zakwitają na koniec zimy. Jeśli więc chcemy, aby nasz zimokwiat obficie zakwitł zapewnijmy mu ciepłe i słoneczne stanowisko w naszym ogrodzie.
Ziemia pod zimokwiatem powinna być lekko wilgotna, gleba przepuszczalna i żyzna. Krzew jest tolerancyjny w kwesti ph, toleruję ziemię od lekko kwaśnej do lekko zasadowej.
Sadzenie zimokwiatu najlepiej przeprowadzić wiosną, aby nasza sadzonka miała dużo czasu na ukorzenienie się.
Pielęgnacja zimokwiatu wczesnego w ogrodzie
Zimokwiat pochodzi z innej strefy klimatycznej i w naszych warunkach konieczne jest przeprowadzenie dodatkowych zabiegów pielęgnacyjnych. Krzew jest odporny na choroby i szkodniki.
Mrozoodporność: -20 stopni C – to często podawana wartość ale dotyczy ona starszych roślin. Młode sadzonki zimokwiatu powinniśmy okrywać na zimę, bo są podatne na przemarzanie. Razem z zimowym okrywaniem zimokwiatu warto pamiętać o kopczykowaniu, aby zabezpieczyć korzenie przed przemarzaniem.
Nawożenie zimokwiatu wczesnego przeprowadzamy wiosną i jesienią najlepiej nawozami organicznymi takimi jak obornik, czy kompost.
Krzew kwitnie na pędach 2letnich i starszych. Młode krzewy zimokwiatu przycinamy intensywniej, a starsze okazy sporadycznie. Cięcie zimokwiatu należy przeprowadzić bezpośrednio po jego przekwitnięciu, wpływa to korzystnie na rozkrzewienie się rośliny.
Pamiętajmy również o podlewaniu, właściwe nawadnianie będzie sprzyjało przyjęciu się sadzonki zimokwiatu wczesnego i wpłynie korzystnie na rozwój i wzrost krzewu.
Zimokwiat wczesny rozmnażanie – sadzonki i uprawa z nasion
Jeśli nie posiadamy w naszej ogrodowej kolekcji krzewu zimokwiatu wczesnego (Calycanthus praecox) to konieczny będzie zakup sadzonki lub nasion. Gdzie kupić zimokwiat? Najłatwiej poszukiwania rozpocząć w internecie, nie jest to jednak popularny u nas krzew. Nasiona i sadzonki zimokwiatu wczesnego możemy spotkać w ofercie nielicznych sklepów internetowych ale warto rozejrzeć się po rodzimych szkółkach roślin. Cena sadzonek może być dość wysoka.
Dla osób mających już w swoim ogrodzie dorosły egzemplarz krzewu najlepszą metodą będzie rozmnażanie zimokwiatu z odkładów pobieranych wczesnym latem. Rośliny rozmnażane metodą wegetatywną są „klonami” rośliny matecznej i powtarzają jej cech w 100%. Dodatkowo, tak uzyskana młoda sadzonka zimokwiatu zakwitnie dość szybko.
Kolejna metoda to uprawa zimokwiatu z nasion, wymaga ona jednak większej cierpliwości. Młode sadzonki zimokwiatu uzyskane z nasion zakwitną najwcześniej po około czterech latach. Wysiew nasion zimokwiatu przeprowadzamy wiosną. Nasiona pobieramy z krzewu w marcu, mamy wtedy pewność, że naturalnie przeszły proces stratyfikacji i są zdolne do kiełkowania.
Wybieramy zdrowe i twarde nasiona, które następnie umieszczamy pojedynczo w doniczkach z ziemią uniwersalną lub ziemią do siewek na głębokości ok. 1-2 cm. Następnie podlewamy, okrywamy folią, aby zapobiec zbyt szybkiemu przesychaniu i umieszczamy w ciepłym i jasnym miejscu. Po wzejściu roślinek usuwamy folię, aby dodatkowo nie blokować promieni słońca i podlewamy kiedy ziemia przesycha. W pierwszym roku młode sadzonki zimokwiatu najlepiej uprawiać w doniczce i chować na zimę.
Zimokwiat wczesny zastosowanie w ogrodzie
Krzew ten warto posadzić w ogrodzie ze względu na jego porę kwitnienia. Po jego przekwitnięciu, przez większość roku zimokwiat będzie pokryty jedynie liśćmi (zimokwiat wczesny gubi liście zimą) dlatego warto otoczyć go bylinami, czy kwitnącymi pnączami, aby urozmaicić stanowisko, w którym zostanie posadzony.
Odmiany
Zimokwiat wczesny 'luteus’ – odmiana zimokwiatu o żółtych i pełnych kwiatach.